Monday, May 19, 2014

تاجوق : سجاره توليسن جاوي دنوسنتارا




ڤڠنلن
توليسن جاوي مروڤاكن ساله ساتو درڤد دوا سيستم توليسن راسمي د بروناي، دان جوݢ دجاديكن سيستم توليسن الترناتيف دمليسيا. دري سڬي ڤڠڬونأنڽ، توليسن جاوي دهولوڽ مروڤاكن ابجد ڤياواي بهاس ملايو تتاڤي سوده دڬنتي اوليه ابجد رومي، مك ڤنوليسن جاوي هاڽ ترحد كڤد كڬونأن كاڬامأن دان كبودايأن. ڤنوليسن جاوي سهارين دڤليهارا دكاوسن٢ يڠ ددودوقي مشاركت ملايو يڠ لبيه كونسرۏاتيف، ميثلڽ سولو د ڤييڤينا، ڤتتاني د تايلاند، كلنتن د مليسيا دان ببراڤ كاوسن ڤتمڤتن ملايو د ايندونيسيا.

توليسن جاوي تله وجود سجق سكيتر تاهون 1300 م د كڤولاوان ملايو. ڤركمبڠنڽ برهوبوڠ كايت دڠن كتيبأن إسلام، خصوصڽ درڤد اورڠ ڤرسي. ابجد عرب يڠ دڤركنلكن اين داوبه سواي اڬر سسواي دڠن بهاس ملايو كلاسيك ليسان. توليسن جاوي دتوليس دري كانن ككيري، دان دتوكوق دڠن 6 حروف يڠ تياد دالم بهاس عرب،ياءيت چ، ڤ، ݢ ،ڠ، ۏ دان ڽ. 

توليسن جاوي برڤونچا درڤد كسوسسترأن عرب يڠ دڤركنلكن اوليه اورڠ ڤرسي كڤد كراجأن ملايو جمبي يڠ ترلتق د اوتارا ڤليمبڠ، سومترا، ايندونيسيا، دان برتوتور دالم بهاس ملايو كلاسيك.بارڠكاليڽ، مريك يڠ مملوق اڬام إسلام مميليه اونتوق منوليس دالم ابجد جاوي كران اي بركايت راڤت دڠن كبودايأن إسلام، درڤد مڠڬوناكن توليسن جاوا يڠ دتربيتكن درڤد سيستم٢ توليسن يڠ دڬوناكن د كاوسن٢ براڬام هيندو اتاو بودضا د اسيا سلاتن. نام "جاوي" ممبايڠكن اكر اومبيڽ د جاوا، بق حجه سستڠه علموان .باڬايمان ڤون، اوليه سبب تيدق باڽق دتموءي مسكيڤون ميمڠ ڤرنه دڬوناكن د جاوا، كموڠكينن بسر ڤركاتأن جاوي اين مروڤاكن ڬلارن عام باڬي كاوسن د باوه ڤڠواسأن اتاو ڤڠاروه جاوا. سلاين ايت، نام جاوي ايت موڠكين برڤونچا درڤد كراجأن جاوا كونو يڠ مروڤاكن ڤندهولو كراجأن٢ ماجڤاهيت دان سريۏيجاي يڠ ڤرنه منجالين هوبوڠن دڠن ساوداڬر٢ دان مبليغ٢ عرب.

تيڠڬالن توليسن جاوي ڤوربا يڠ تراول دتموي ڤد باتو برسورت ترڠڬانو يڠ برتاريخ 1303 م ﴿702 ه﴾ دان جوݢ شعير بيدساري. توليسن سكيتر 1300–1399 م يڠ دتموي د سومترا، سمنتارا ڤڠڬونأن تراول ابجد رومي اونتوق بهاس ملايو داتڠ دري اخير ابد ك-19.كاوسن ترڠڬانو برادا دالم ليڠكوڠن ڤڠاروه سريۏيجاي سليوات ابد ك-13، سمنتارا كسلطانن ترڠڬانو هاڽ داساسكن سأول ابد ك-18. اين مڠواتكن حجه بهاوا توليسن جاوي براصل دري جمبي اوليه كراجأن عبدي ڤاسا د باوه سريۏيجاي.

No comments:

Post a Comment